Çekmeköy2023 Dergisi – Aralık 2019 Sayısı
ORİGAMİ KAĞIT KIVRIMLARINI ZİHİN İZLERKEN…
‘’Koşuşturmalı hayatta, sessiz bir alanda oturup ufak bir kağıt parçasını katlamak bile çocuğunuza denge ve huzuru getirecektir. Yeter ki ona biraz zaman ayırmayı ve bir kağıt parçası vermeyi unutmayın…’’ Gökçen Atamgüç
ORİGAMİ SANATI
Origami, Japonca ‘’ori’’(katlamak) ve ‘’gami’’(kağıt) sözcüklerinin birleşiminden meydana gelmiş olup, kağıdı başka bir işlem yapmadan yalnızca katlayarak çeşitli figürlere dönüştürme sanatıdır.
Tarihte ilk olarak, Çinliler tarafından geliştirildiği sanılan origami sanatı, en çok Japonya’da gelişmiştir. Bu ülkede, çeşitli geleneksel katlama biçimi aynı zamanda kapsamlı bir kaynak birikimi oluşmuştur. Zaman içinde ülkeler ve kültürler arasında, anonim bir değer olmuş ve nesillerden nesillere, günümüze kadar aktarılmıştır.
Origami ‘’klasik’’ ve ‘’parçalı’’ olmak üzere ikiye ayrılır. Tek, en fazla iki veya üç parçanın kullanıldığı klasik origami ile çeşitli bitki, hayvan veya eşya figürleri yapılır. ‘’Parçalı origami’’ adıyla da anılan ‘’Modüler origami’’, birbirine uyumlu örgelerin bütünleştirilmesiyle oluşturulur ve bitki hayvan veya eşya gibi somut figürlerden daha çok, üç boyutlu geometrik formların ortaya çıkartılmasında kullanılır.
Zaman içinde, origami dünyanın her tarafına yayılmış buna paralel olarak ta birçok origami türü ortaya çıkmıştır. Mimar, origami, pop-up origami ve kirigami’yi (‘’kiru’’(kesmek) ve ‘’gami’’(kağıt) – kağıt kesme sanatı) örnek olarak sayabiliriz. Yapıştırma ve kemse işleminin serbest bırakıldığı bu origami türleri Modern origami olarak da adlandırılır.
Origami artık sadece Japonların veya Çinlilerin geleneksel sanatı olmaktan çıkmış evrenselleşmiştir. Dünyanın her tarafında , her yaştan ve her meslekten insanın uğraştığı bir hobi: eğitim kurumlarının kullandığı eğlenceli bir öğrenme aracı olmuştur. Birçok ülkede origami kulüpleri açılmış hatta federasyonları kurulşmuştur. (Atamgüç, G. (2017) Origami Kağıt Kıvrımlarını Zihin İzlerken / ANKARA, Kitapsaati Yayınları)
Origaminin çocuk gelişimindeki faydaları ve önemi nedir?
Eğitimin temeli öğrenmedir. Etkili bir biçimde öğrenmenin gerçekleşmesi için görsel, işitsel yöntemlerin yanı sıra farklı konular arasında bağlantı kurmalarına izin veren, yaratıcılık üzerine kurulmuş öğrenme anlayışı yani kinestetik öğrenme yönteminin de kullanılması gerekmektedir. Bu yöntemlerin kullanılmasına ve çocukların yaratıcılığının gelişmesine katkı sağlayan sanatsal aktivitelerdir. Origami’de bu yöntemlerin hepsini sağladığından dolayı eğitim araçı olarak kullanılmaktadır.
Origami, eğlenceli bir sanat dalı olmasının yanı sıra kinestetik öğrenme yöntemidir. Öğrenmenin farklı yolları arasında bağlantı kurarak daha etkin bir öğrenmeyi ve bilgi edinmeyi sağlar, bedensel zekanın artışına yardımcı olur. Çocuk gelişiminde birçok açıdan olumlu etkileri görülür. Origami ile birlikte, çocukların el ve parmak kasları, buna bağlı olarak da el- göz koordinasyonları gelişir.
Bunun yanı sıra çocuklar;
• Zihin ve vücut koordinasyonlarını etkili bir biçimde kullanmaya başlar.
• Kağıdı katladıkça sanatsal yaratıcılığın önemini kavrar, disiplinli ve sabırlı olmayı öğrenir.
• Ölçüler konusunun alt boyutları(uzunluk, alan ve hacim)arasında ilişki kurar.
• Söylenenden çok, yapılanı hatırladığı için, aktif katılımla daha iyi öğrenir.
• Kendi yarattığı başarıyı elinde tuttuğu için özgüven artışı yaşar.
• Ayrıca origami, geometriyi yoğun bir şekilde kullanan sanatların başında geldiği için, origami ile uğraşan bir çocuğun çok boyutlu düşünebilme yeteneği gelişir.
Aslında çocukların oyunlarının onların en önemli öğrenme biçimi olduğu düşünülecek olursa, origami sanatı çocukların gerek davranışsal, gerek sosyal-duygusal, gerekse dil-matematiksel ve psiko-motor gelişimlerinde en az malzeme ile en kısa zamanda sağladığı katkı ile çocukların öğrenme sürecinin eğlenceli hale getirilebileceğinin en güzel kanıtıdır. (Atamgüç, G. (2017) Origami Kağıt Kıvrımlarını Zihin İzlerken / ANKARA, Kitapsaati Yayınları)
